Emmotoka ezitakyambibwako

• Emmotoka okufuuka nkadde nnyo n’etakyasobola kukola

Ensonga zino zonna zisobola okuwaliriza nannyini mmotoka okugireka mu kifo ky’okugiggya mu kkubo.

Bizibu ki ebiva ku mmotoka ezitakyambibwako?

Emmotoka ezitakyambibwako zireeta ebizibu bingi mu bitundu byaffe:

• Zinyaga ebifo by’okupakinga emmotoka ebikozesebwa abalala

• Zisobola okuba ekifo ababbi gye beekweka oba gye bakola ebikolwa ebibi

• Zireetawo obukene mu bitundu kuba zifuuka ekifo ky’ebisolo n’obuwuka

• Zisobola okuva amafuta n’ebintu ebirala ebikyafu ne biyonoona ettaka n’amazzi

• Zikendeereza obulungi bw’ebitundu era ne zikendeereza n’omuwendo gw’amayumba

Ebizibu bino byonna bikendeeza ku mutindo gw’obulamu mu bitundu ebiriko emmotoka ezitakyambibwako.

Gavumenti ekola ki ku nsonga eno?

Gavumenti ezenjawulo zikozesa amakubo ag’enjawulo okukwata ku nsonga y’emmotoka ezitakyambibwako:

• Okukola amateeka agalagira okuggya emmotoka ezitakyambibwako mu nguudo

• Okuwa abantu ekiseera okuggyawo emmotoka zaabwe nga tebannaziggyawo ku lwa gavumenti

• Okukola pulogulaamu ez’okukungaanya emmotoka ezitakyambibwako n’okuziggyawo ku bwerere

• Okusasula abantu okuggyawo emmotoka zaabwe enkadde

• Okukola n’abakozi b’ebyobulamu okukendeeza ku bizibu ebiva ku mmotoka ezitakyambibwako

Amakubo gano gataasa ebitundu okuva ku bizibu ebiva ku mmotoka ezitakyambibwako.

Bannannyini mmotoka basobola kukola ki?

Bannannyini mmotoka basobola okukola ebintu bingi okwewala okuleka emmotoka zaabwe:

• Okutunda emmotoka enkadde nga tezinnayonooka nnyo

• Okugaba emmotoka eri ebitongole ebigikozesa mu kuyiga oba ebigisaanyizaawo

• Okugitunda ku bwereere eri abagitunda mu bitunduutundu

• Okwetaba mu pulogulaamu za gavumenti ez’okuggyawo emmotoka enkadde

• Okufuna obuyambi okugikolako bw’oba tosobola kugisasula

Amakubo gano gayamba bannannyini mmotoka okwewala okuleka emmotoka zaabwe mu nguudo.

Abantu basobola kukola ki ku mmotoka ezitakyambibwako mu bitundu byabwe?

Abantu basobola okukola ebintu bingi okuyamba mu kukwata ku nsonga y’emmotoka ezitakyambibwako:

• Okumanyisa abakulembeze b’ebitundu ku mmotoka ezitakyambibwako

• Okwegatta n’abaliraanwa okukungaanya ssente ez’okuggyawo emmotoka ezitakyambibwako

• Okwetaba mu mirimu gy’okutukuza ebitundu n’okuggyawo emmotoka ezitakyambibwako

• Okuyamba mu kusaasaanya amawulire ku pulogulaamu ez’okuggyawo emmotoka ezitakyambibwako

• Okuwagira amateeka agakwata ku kuggyawo emmotoka ezitakyambibwako

Abantu bwe bakola ebintu bino, bayamba mu kukuuma ebitundu byabwe nga birongoofu era nga tebiriiko mmotoka zitakyambibwako.

Emmotoka ezitakyambibwako kye kizibu ekyetaagisa okufaayo kw’abantu bonna - gavumenti, bannannyini mmotoka, n’abantu ababulijjo. Buli omu bw’akola ekitundu kye, tusobola okukendeeza ku mmotoka ezitakyambibwako mu bitundu byaffe n’okwongera ku mutindo gw’obulamu bwaffe. Kino kiyinza okwetaagisa obudde n’okufuba, naye ebiva mu kukolagana kwaffe bijja kuba bya mugaso eri ffenna.